Tùy Bút - Ủn Ỉn Nhà Ai

ỦN ỈN NHÀ AI
Tứ Diễm

Nó là dân thành phố.   Nhà cửa san sát nhau.  Nền nhà lát gạch, sân tráng xi măng, ngoài đường tráng nhựa.   Bói chẳng ra một mảnh đất để chăn nuôi trồng trọt, nên chuyện heo, gà, vườn tược với nó chỉ là chuyện trong sách vở. 

Nhắc đến sách vở thì dân mê truyện như nó thích mê tơi.  Chẳng hiểu có phải nhờ được ru từ thuở còn nằm nôi với những vần ca dao, rồi lớn dần theo từng câu chuyện qua lời kể du dương trầm bổng của bà nên nó rất thích xem truyện; hay nói đúng hơn là ghiền đọc truyện.  Mê từ lúc bé tí xíu, chưa biết đọc nhưng nó đã thuộc lòng từ câu "con lợn ủn ỉn mua tôi đồng riềng" cho tới chuyện kể về ba chú heo con, lục súc tranh công.  Thậm chí, nó còn biết cả nhân vật Trư Bát Giới lười biếng ham ăn mê ngủ trong truyện Tây Du Ký với mình người đầu heo và cái bụng rất bự nữa chứ. 

Lớn hơn chút nữa, nó được biết thêm nhiều câu ca dao tục ngữ có bóng dáng họ nhà heo.  Chẳng hạn như: "giầu nuôi lợn đực, khổ cực nuôi lợn nái", "mượn đầu heo nấu cháo", "lòng vả cũng như lòng sung, một trăm con lợn cũng chung một lòng", "lợn đầu, cau cuối", "lợn đói cả năm không bằng tằm đói một bữa", "lợn đói một bữa bằng người đói cả năm", "trông mặt mà bắt hình dong, con lợn có béo, cỗ lòng mới ngon",...  Rồi còn chàng "Hiệp sĩ Lợn" rất ngộ nghĩnh trong phim hoạt hình, chú heo Babe trong phim của Disney....

Nhưng đó chỉ là chuyện trong sách vở phim ảnh.  Còn ở ngoài đời, hình ảnh họ nhà heo hiện hữu qua rất nhiều món đồ chơi.  Còn nhớ lúc bé xíu, bố mẹ mua cho anh em nó mỗi đứa một  chú heo làm bằng đất nung.   Món quà rẻ tiền và đơn giản nhưng thật thú vi..   Nó mê mải nhìn ngắm mãi vẫn không thấy chán. 

Ừ nhỉ, cũng chỉ là từ tảng đất sét thô kệch, nhưng qua bàn tay nghệ nhân nhào nặn đã tạo nên hình dáng chú heo mập tròn ú na ú nú rất ngộ nghĩnh xinh xắn với bốn chân ngắn ngủn, cái mỏ dài vểnh lên như đang làm nũng và đôi mắt xoe tròn nhìn thương quá đi thôi.  Lớp mầu sắc loè loẹt sơn phết tô điểm bên ngoài càng làm tăng thêm nét dễ thương của chàng tạ  Trên lưng có một khe nhỏ để bỏ tiền vào đó. 

Thật thích thú biết bao mỗi lần nó được bà hay bố mẹ cho tiền lẻ để "nuôi heo".  Tiếng bạc cắc rổn rẻng kêu vang trong bụng chú heo đất tạo nên một âm thanh rất thú vị với riêng nó.  Có những buổi trưa, nó len lén mang chú heo đất vào giường ngủ chung.  Cũng may nhờ có bà luôn mang cất kịp thời, chứ không chàng ta chẳng "thọ" được bao ngày.  Nó thường hay thích thú mỗi khi lắc nhè nhẹ  chú heo đất để nghe tiếng bạc cắc khua vang thật vui tai. 

Bên cạnh chú heo đất, nó còn có thêm một chàng heo sành tròn trĩnh ngộ nghĩnh, cô nàng heo bằng nhựa rất dễ thương, cùng một bầy heo con nhỏ xíu xinh xinh, chú heo piglet nhồi bông êm ái xinh xắn.  Đó là chưa kể đến một cặp heo bằng gỗ châu mõm lại rất âu yếm.  Mỗi khi bị tách rời ra, vừa buông tay là chàng nàng ta tự động xáp lại gần, châu mõm vào nhau coi thật ngộ nghĩnh.  Rồi còn có lọ đựng tiêu, muối mang hình dáng đôi heo thật xinh và hóm hỉnh.   Và cả một bộ sưu tầm rất nhiều kiểu đủ các loại piggy bank kích thước đa dạng.

Kể làm sao cho hết hình ảnh rất thiên biến vạn hóa của họ nhà heo.  Từ các hình vẽ rất ngộ nghĩnh trong những quyển truyện tranh nhi đồng cho đến từng món đồ chơi, thậm chí cả trong các món ăn.  Khi thì heo ta có đôi mắt híp lại như hai sợi chỉ.   Lúc thì nhà heo lại có đôi mắt tròn xoe như hòn bi ve.   Khi thì heo di chuyển trên bốn chân.  Có lúc lại đi trên hai chân.  Thậm chí, có khi còn được nhân cách hóa như loài người.  

Nhưng nói gì thì nói, nhắc đến họ nhà heo thì nó lại nhớ đến những món ăn hấp dẫn cả khứu giác, vị giác và thị giác.  Chẳng hạn chú heo sữa quay giòn thơm nức mũi nằm trên khay với đôi mắt nhắm tít lại.   Hay miếng thịt xá xíu đo đỏ mùi vị rất hấp dẫn.  Những lát thịt cuộn thái mỏng kẹp lẫn với giò, pâté, đồ chua, bơ trong ổ bánh mì thập cẩm.  Món thịt xíu mại kèm theo nước sốt cà đỏ thắm rất bắt mắt.  Rồi còn món cơm tấm với sườn nướng, thịt nướng thơm nhức mũi.   Món bún chả cũng tuyệt vời không kém. 

Ngày giỗ, ngày Tết, nó lại có dịp thưởng thức những miếng giò lụa, chả chiên, chả quế do mẹ bày rất khéo trên mâm cỗ cúng.  Ngày hè nóng nực, ăn bát canh cải nấu giò sống do mẹ nấu thì chẳng còn gì ngon hơn.   Rồi còn vô số món khác ăn ngon thật là ngon được biến chế từ thịt heo.  Kể sao cho hết được nhỉ.   Đến mùa Tết Trung Thu, bên cạnh nỗi háo hức nhìn ngắm những lồng đèn đủ mầu đủ kiểu, nó thích nhất là được ngắm những cái bánh nướng mang hình dáng bầy heo con xinh xắn nằm chen chúc bên cạnh heo mẹ.  

Từ sau 75, thành phố bị thay tên, đời sống mọi người cũng biến đổi theo.  Vào thời sống theo chế độ tiêu chuẩn, khi đó, nó còn quá nhỏ nhưng cũng nhận biết được sự khác biệt khi ngày càng thiếu vắng những miếng thịt heo trên mâm cơm.  Năm thì mười họa, nhân ngày lễ lớn, bác tổ trưởng dân phố lại đập cửa kêu mỗi nhà cử người đi xếp hàng mua thịt theo tiêu chuẩn.   Những ngày đó đám trẻ con tụi nó mừng reo í ới, trong khi người lớn nhìn nhau với ánh mắt bùi ngùi xót xa.  

Thời gian cả thành phố phải ăn khoai thay cơm, chị em tụi nó thường thích thú với trò chơi dùng tăm xiên vào khoai lang giả làm con heo; chỉ cần chọn một củ khoai mập mạp cắm bốn cây tăm làm chân, xiên thêm một củ khoai nhỏ làm đầu là xong ngay.  Sau đó, cả đám cứ cãi nhau chí chóe xem heo của ai đẹp hơn làm ầm cả nhà.  Giờ nhớ lại vẫn thấy vui, nhưng sao ánh mắt của mẹ nhìn tụi nó khi đó lại buồn thế nhỉ. 

Rồi có một dạo, bùng lên phong trào chăn nuôi trồng trọt.   Suốt ngày nghe ra rả tiếng loa kêu gọi, thúc giục mọi người mọi nhà phải tận dụng tấc đấc tấc vàng.   Dân thành phố bói đâu ra đất để trồng trọt.   Không có đất trồng cây thì họ xoay sang nuôi heo.   Nhà chật chội không có chỗ làm chuồng, họ nuôi... trong nhà.  Heo được tắm rửa sạch, cho chạy long nhong trong nhà như chó mèo.  Nói chung người và heo sống chung hòa bình.  Chỉ có điều hơi khổ cho lỗ mũi hàng xóm và khiến cống rãnh thường hay bị nghẹt. 

Dạo đó, "nổi danh" nhất xóm là nhà ông Bảy với bầy heo đông đúc.  Tiếng heo kêu, mùi hôi làm phiền hàng xóm không ít.  Nhà bác Ba quạnh quẽ chỉ có đôi vợ chồng già nên hai bác nuôi một chú heo khá to con thả rong trong nhà để làm... cảnh.   Nhờ được hai bác thương yêu chăm chút như con, chàng heo ta luôn bảnh bao, sạch sẽ.   Tuy nhiên hình dáng to sù với cái mõm dài của chàng ta khiến nó rất ngán mỗi khi có việc phải ghé nhà bác Ba.   Ngoài hai gia đình này, còn một số nhà khác cũng "cải thiện" bằng cách nuôi heo nuôi gà.  hưng đáng nhắc đến nhất là nàng heo ở nhà hàng xóm kế bên.  

Đó là một nàng heo mọi với tấm lưng dài ngoằn có lốm đốm những khoảng mầu sẫm, bốn chân rất ngắn nên cái bụng võng gần chạm mặt đất.  Nó còn nhớ mấy ngày đầu khi nàng ta mới được mang về, chị em tụi nó vừa tò mò, háo hức vừa hơi sờ sợ nên chỉ dám đứng xa xa mà nhìn, rồi rúc rích cười, thì thầm bàn tán với nhau.   Rồi dần dà, thấy nàng ta rất hiền nên đám tụi nó lân la lại gần làm quen. 

Đó là lần đầu tiên mà tụi nó được tận tay tận mắt quan sát, làm quen với một thành viên thuộc họ nhà heo.  Ban đầu, chỉ dám lấy cây que nhỏ gãi nhè nhẹ lên lưng rồi ngưng lại thăm dò phản ứng.  Sau đó, dạn dĩ hơn, tụi nó dùng tay để vuốt ve nựng niu.   Những hôm trời nóng nực oi bức, mẹ bận rộn với trăm công ngàn việc, chị em nó lại tha thẩn dắt nhau sang bên sân nhà hàng xóm làm bạn với chú chó NuNu và nàng heo Lang.  Em nó rất thích khi được cưỡi lên lưng chú chó NuNu và có nàng heo Lang lững thững đi hộ tống.  Chiều gió thổi mát hiu hiu, nàng Lang ăn no xong, lại được tụi nó vuốt ve nên thường lười biếng nằm lim dim mắt, xoãi dài bốn chân trên mặt sân xi măng, cái đuôi ngắn thỉnh thoảng lại ve vẩy coi rất ngộ. 

Ngày tháng qua đi, chị em nó lớn dần lên cùng với bao kỷ niệm vui buồn bên đôi bạn NuNu và Lang.    Đến ngày nàng Lang đã đủ độ nặng, bác hàng xóm ngả giá mang bán, chị em nó đã khóc lóc suốt mấy ngày, sưng cả mắt vì thương nhớ.  Có thể nói Lang là người bạn thuộc họ nhà heo đầu tiên và duy nhất của chị em tụi nó.  Sau đó, NuNu già yếu rồi mất, bác hàng xóm chuyển sang nuôi thỏ, chị em nó cũng không còn hay sang chơi bên ấy nữa.  

Bẵng đi một thời gian dài, Bộ Giáo Dục lại ép tụi nó phải học môn Kỹ Thuật Nông Nghiệp, dậy cách trồng tỉa chăn nuôi.   Thật là buồn cười khi cả thầy lẫn trò đều phải ráng nhồi nhét mớ kiến thức vô dụng đó vào đầu.  Tụi nó phải thuộc lòng vanh vách cách nuôi, cách trồng dù chẳng bao giờ có cơ hội để thực hành.   Ngồi nghe cô giảng kỹ thuật chăn nuôi heo mọi, lòng nó lại nao nao nhớ đến nàng Lang thuở bé thơ. 

Thời cuộc nổi trôi, theo số mệnh, gia đình nó định cư nơi xứ người.  Thành phố kỹ nghệ văn minh, nhà cửa thiết kế tiện nghi, ngăn nắp.   Cứ ngỡ chẳng có cơ hội nào cho họ nhà heo len lỏi vào.   Nhưng nào ngờ, họ nhà heo  mọi lại lên ngôi trở thành một loại thú làm cảnh trong nhà, vậy mới ngộ chứ.   Nó bật cười khi hình dung ra cảnh một chàng hay nàng heo nào đó đang ủn ỉn cái mõm dài làm nũng bên chân chủ.  Chẳng biết có nàng heo nào hiền và dễ thương như cô bạn Lang bé nhỏ của nó ngày xưa không nhỉ ?

Tứ Diễm - Jan 1, 2007