Instant Pot Bánh Chưng

Cứ gần đến Tết Nguyên Đán là lại nhớ đến câu:
"Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ
Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh"

Năm nay Tứ Diễm cũng vẫn dành thời gian lăn vào bếp tự gói và luộc bánh chưng nhưng ngoài việc dùng nồi Thermal Cooker, Tứ Diễm luộc thêm ít bánh chưng dùng nồi Instant Pot Programmable Multi Cooker.

Bánh cất tủ lạnh gần mười ngày, mang ra hâm trong microwave 2 phút.  Bánh rền, dẻo, không bị hấy, không bị lại gạo, không bị cứng.

 

Mời cùng vào bếp với Tứ Diễm nha.



Từ ngày còn bé, Tứ Diễm vẫn cảm thấy náo nức mỗi dịp gần đến Tết vì biết sẽ được thưởng thức những miếng bánh chưng gói thật khéo, ăn thật ngon.  Khi lớn hơn, Tứ Diễm vẫn thích ngày Tết nhưng lại rất ngán những ngày cận Tết vì phải phụ Mẹ làm 1001 việc không tên để chuẩn bị đón năm mới.  Nhất là trong những năm Mẹ gói bánh chưng, Tứ Diễm chán nhất việc phải đãi đậu, rửa lá dong, lau lá dong.  Nhưng bù lại, Tứ Diễm rất thích mỗi khi được ngắm Mẹ thoăn thoắt bẻ lá, gấp lá, rồi gói những đòn bánh chưng thật chặt tay, rất vuông vắn mà không cần dùng khuôn.  Chỉ tiếc thuở đó Tứ Diễm không mê làm bếp, chỉ làm vì bắt buộc phải làm nên không chú tâm học hỏi.  Giờ dẫu muốn học thì Mẹ không còn nữa...

Có lẽ chẳng bao giờ Tứ Diễm nghĩ đến việc tự gói và luộc bánh chưng vì rất ngán việc phải luộc bánh trong nhà nhất là vào mùa Đông khi nhà đóng cửa kín mít.  Chỉ từ khi mua được nồi Thermal Cooker, Tứ Diễm mới bắt đầu tập gói bánh chưng.  Không có lá dong và lạt tre nên chỉ dùng lá chuối.  Nhờ nồi Thermal Cooker có thể giữ nhiệt rất lâu nên việc luộc bánh rất đơn giản, dễ làm mà lại không hao nhiều năng lượng.

Gói Bánh Chưng

Ngày xưa Mẹ khéo tay nên gói bánh chưng không cần khuôn.  Tứ Diễm vụng về hơn nên tự làm khuôn, xong xếp lá để gói những đòn bánh chưng nho nhỏ, kích thước 8.5 cm x 8.5 cm x 4 cm. Mỗi chiếc bánh chưng, Tứ Diễm dùng 3/4 cup gạo nếp đã ngâm, 4 tbsp đậu xanh đã hấp chín xay nhuyễn và thêm nhân thịt heo đã ướp gia vị.  Gạo nếp trộn thêm ít muối.  Đậu xanh trộn thêm tiêu và muối để thơm ngon đậm đà hơn.   Năm nay, Tứ Diễm vo sạch và ngâm 4 lbs (2.81 kg) gạo nếp và 600 g đậu xanh.  Đậu xanh dùng nồi Thermal Cooker nấu chín rất gọn và tiện lợi.  Với số nếp và đậu xanh đó thêm một hộp đậu đỏ, Tứ Diễm gói được12 Bánh Chưng thêm 7 Bánh Ú.  Còn dư khoảng 2.5 cup gạo nếp và khoảng 1.5 cup đậu xanh cùng nửa hộp đậu đỏ.

Đây là những chiếc Bánh Chưng do Tứ Diễm gói dùng lá chuối, đang chuẩn bị chờ được luộc.  Với cách gói này, hai mặt bánh đều có hình dấu X và nhìn vuông vắn như trong hình.

Có thể xếp 6 bánh chưng trong nồi Thermal Cooker vừa sát trong nồi.  Với nồi Instant Pot 6 quarts có dung tích lớn hơn nên sẽ dễ dàng xếp 6 bánh chưng hơn.

Vì trước đây, Tứ Diễm đã nhắc đến việc tự làm bánh chưng trong nhiều bài viết nên trong bài viết này, Tứ Diễm không viết thêm vào chi tiết trong việc gói bánh chưng mà chỉ muốn chia sẻ một số hình ảnh khi luộc bánh chưng dùng nồi Instant Pot.  Nếu quý vị nào có hứng thú muốn gói bánh theo cách Tứ Diễm vẫn làm, xin mời xem thêm chi tiết và hình ảnh trong bài Bánh Chưng - Cách Làm.

Luộc Bánh Chưng

Vì muốn so sánh nên Tứ Diễm quyết định luộc 6 Bánh Chưng trong nồi Thermal Cooker và 6 Bánh Chưng trong nồi Instant Pot.  Nồi Instant Pot 6 quarts đường kính 9 inches nên xếp bánh rất dễ dàng và rộng rãi như vầy nè. 

Bánh nằm thấp hơn 2/3 chiều cao nồi.   Tứ Diễm đặt thêm hai đĩa sứ để bảo đảm bánh chưng sẽ nằm sát đáy nồi, không bị nổi lên khi đổ nước sôi lên đến 2/3 chiều cao nồi (maximum level).

Lần đầu luộc bánh dùng nồi Instant Pot nên Tứ Diễm cũng khá phân vân, không biết nên nấu trong bao lâu để bánh chín đúng mức vì thông thường thời gian nấu còn tùy thuộc theo kích thước bánh lớn hay nhỏ.  Lúc đầu, Tứ Diễm định sẽ luộc bánh trong vòng 20 phút, ngưng 30 phút rồi lại luộc bánh trong 20 phút, ngưng 30 phút rồi luộc bánh trong 20 phút rồi ủ qua đêm.  Nhưng khi gói xong đã quá khuya, Tứ Diễm mệt và buồn ngủ quá không thể thức thêm được nữa nên Tứ Diễm chọn luộc bánh dùng Pressure Cooker (Normal, High Pressure) với thời gian 60 phút sau đó không Keep Warm nhưng để nguyên bánh trong nồi qua đêm. 

Đến sáng, khi mở ra xem, nước trong nồi đã nguội, không giữ được nhiệt độ nóng như nồi Thermal Cooker.   Nước trong nồi Instant Pot cũng sậm mầu và nhiều chất nhờn, cặn dơ hơn so với nước trong nồi Thermal Cooker.  Mực nước trong nồi không bị cạn nhiều, chỉ mất khoảng 1 inch.

Sau khi gỡ lớp giấy nhôm bọc ngoài, rửa nhiều lần cho sạch hết chất nhờn, những Bánh Chưng vẫn còn "tròn trịa" như vầy nè.

Sau khi ép khoảng 8 tiếng, những chiếc Bánh Chưng đã vuông vắn, săn chắc hơn một chút.  Mỗi chiếc bánh cân nặng khoảng 400 g - 425 g.

Bọc thêm lớp plastic food wrap

Và đây là "thành quả lao động" sau hai tối "sleepless in the kitchen".  Tổng cộng 12 Bánh Chưng và 7 Bánh Ú.

Trang điểm mầu mè một chút nhìn cho vui mắt hơn

Vì quá nhiều món ăn mặn ngọt nên sau khi cúng xong Tứ Diễm cất bánh vào tủ lạnh.   Mãi đến hôm nay mới mang Bánh Chưng ra xem thử.   

Bánh bên tay trái là luộc dùng nồi Thermal Cooker (sau khi sôi, luộc 15 phút, ủ gần 2 tiếng, luộc 5 phút, ủ gần 2 tiếng, luộc 5 phút xong ủ qua đêm).  Bánh bên tay phải là luộc dùng nồi Instant Pot (dùng Pressure Cook, Normal, High Pressure, 60 phút, không Keep Warm và ủ qua đêm).

Bánh cất trong tủ lạnh gần mười ngày, khi mang ra vẫn mềm mại, không bị chai cứng, không bị lại gạo.  Tứ Diễm bóc lá xong hâm trong microwave 2 phút để bánh ấm hơn.

Cắt ra, xem mặt bên trong.  Tứ Diễm thích nhiều nhân nên tuy bánh nhỏ vẫn ráng nhồi nhét nhiều đậu xanh và thịt tới mức tối đa có thể nhồi nhét.  Khi cắt ra, phần nếp không nhiều lắm, ăn đỡ ngán hơn.  Nếp không ngâm mầu, chỉ nhuốm mầu tự nhiên từ lá chuối nên trong hình mầu nếp nhìn gần tương tự với mầu đậu xanh.

Tuy chỉ luộc 60 phút rồi ủ qua đêm trong nồi Instant Pot nhưng bánh cũng chín rền, không bị chai cứng hay lại gạo sau khi cất trong tủ lạnh gần mười ngày.  Tứ Diễm thử dùng đũa đè nhẹ lên phần nhân thịt để xem độ chín rục của thịt. 

Thịt chín rục, tách rời theo từng thớ thịt khi dùng đũa đụng nhẹ

Như vậy nếu khi nào thèm ăn Bánh Chưng mà không muốn phải tốn nhiều thời gian canh bánh mà không có nồi Thermal Cooker, có thể luộc bánh trong nồi Instant Pot rất gọn và dễ dàng (tuy tốn điện hơn so với khi dùng nồi Thermal Cooker).

---

Nên Luộc Bánh Dùng Thermal Cooker hay Instant Pot?

Có lẽ một số vị cùng sở hữu cả hai loại nồi Thermal Cooker và Instant Pot cũng muốn biết câu trả lời cho thắc mắc này giống như Tứ Diễm.  

Thật tình thì cũng khó so sánh vì mỗi loại nồi đều có ưu khuyết điểm riêng và mỗi người đều có một tiêu chuẩn chấm điểm khác nhau.  Có người quan trọng về thời gian, có người lại chú trọng về mặt tiết kiệm năng lượng, có người lại quan tâm về mặt phẩm chất, vv.. vv..  Vì thế Tứ Diễm xin mạn phép lạm bàn thêm theo một số kinh nghiệm riêng cùng ý kiến chủ quan của Tứ Diễm.  Nếu có điểm nào sai sót mong quý vị chỉ để Tứ Diễm sửa  lại nha.

Như đã nhắc đến ở trên, Tứ Diễm luộc 6 bánh chưng cùng kích thước cho mỗi nồi để dễ dàng so sánh.

1) Tiết Kiệm Năng Lượng

• Thermal Cooker: sau khi nước sôi, luộc 15 phút trên bếp Induction (Level 5 of 11), ủ hơn 1 tiếng, luộc 5 phút, ủ hơn 1 tiếng, luộc 5 phút, ủ qua đêm.  Đến sáng khi mở ra, nước trong nồi còn nóng (khoảng 76°C) (và không bị dơ hay nhờn nhiều như nồi Instant Pot.).  Tổng cộng luộc 25 phút sau khi nước sôi.

• Instant Pot: không tính thời gian chờ nồi warm up, cần luộc 60 phút dùng Pressure Cook (Normal, High Pressure), sau đó ủ qua đêm, không Keep Warm.   Đến sáng khi mở ra, nước trong nồi đã nguội (khoảng dưới 50°C) (và bị dơ cùng nhờn nhiều hơn so với nồi Thermal Cooker.).  Tổng cộng luộc 60 phút sau khi nồi warm up.

 Như vậy, dùng nồi Thermal Cooker sẽ tiết kiệm năng lượng hơn

2) Thời Gian Luộc

• Thermal Cooker: nồi Thermal Cooker tương tự Slow Cooker nghĩa là làm chín thực phẩm từ từ trong nồi nhờ chính nhiệt năng từ thực phẩm trong nồi.  Nồi Thermal Cooker khởi đầu khi ủ ở 100°C, sau đó sẽ giảm 3°C sau mỗi giờ ủ.  Do đó sẽ cần thời gian dài hơn để làm chín bánh.

• Instant Pot: nồi Instant Pot có chức năng Pressure Cook, nghĩa là có thể làm chín thực phẩm nhờ nhiệt độ cao ở áp suất cao hơn so với các cách nấu bình thường khác.  Sau khi warm up, nồi Instant Pot luộc bánh 60 phút ở 115°F (10.2 psi) ~ 118°F (11.6 psi) khi chọn Pressure Cook, Normal, High Pressure.  Do đó bánh chưng có thể được làm chín nhanh hơn. 

 Như vậy, dùng nồi Instant Pot sẽ làm chín bánh nhanh hơn.

3) Thời Gian Canh Bếp

• Thermal Cooker: nồi Thermal Cooker tuy có thể giữ nhiệt lâu nhưng vẫn bị giảm 3°C sau mỗi giờ ủ.  Do đó, Tứ Diễm chọn cách luộc thêm 5 phút sau khi ủ hơn 1 tiếng, lập lại thêm một lần nữa trước khi ủ qua đêm để bảo đảm bánh chưng được chín rền.  Tuy tiết kiệm năng lượng nhưng đồng nghĩa với việc cần phải canh thời gian để mang nồi ra luộc thêm 5 phút rồi đem ủ.

• Instant Pot: nồi Instant Pot tuy không thể giữ nhiệt lâu nếu không cắm điện, nhưng lại có thể cung cấp nhiệt độ đúng mức trong suốt thời gian nấu.  Do đó tuy tốn năng lượng hơn (vì cần luộc 60 phút liên tục) nhưng lại không cần phải canh chừng.  Chỉ cần cắm điện, chọn Pressure Cook (Normal, High Pressure) với 60 phút xong là không cần phải lưu ý đến nữa.

 Như vậy, dùng nồi Instant Pot sẽ không cần canh chừng sau khi xếp bánh vào nồi.

4) Làm Sạch Bánh, Rửa Nồi

• Thermal Cooker: nồi Thermal Cooker làm chín bánh từ từ.  Khi ủ qua đêm, nước trong nồi sạch và ít chất nhờn hơn, bánh và nồi ít dơ hơn.  Do đó không cần phải tốn nhiều thời gian khi rửa sạch bánh, rửa nồi so với khi dùng nồi Instant Pot.

• Instant Pot: nồi Instant Pot làm chín bánh nhanh hơn.  Khi ủ qua đêm, nước trong nồi dơ và nhiều chất nhờn hơn, bánh và nồi bị dơ nhiều hơn.  Ngoài ra nồi Instant Pot cũng đòi hỏi phải cọ rửa kỹ hơn.  Do đó cần phải tốn nhiều thời gian khi rửa sạch bánh, rửa nồi hơn so với khi dùng nồi Thermal Cooker. 

 Như vậy, dùng nồi Thermal Cooker sẽ tiết kiệm thời gian rửa bánh, rửa nồi hơn.

5) Phẩm Chất

• Thermal Cooker: nồi Thermal Cooker dung tích nhỏ hơn, bề ngang hẹp hơn.  Khi xếp bánh chưng vào nồi, bánh nằm rất sát nhau.  Do đó khi luộc, bánh không có chỗ để nở to hơn, không bị ngấm nước nhiều, bánh chưng chín rền ngon.  sau khi cất tủ lạnh gần mười ngày, mang ra hâm microwave 2 phút, bánh ăn ngon, chín rền, không bị lại gạo, không bị hấy, không bị nát, không bị chai cứng.  Lớp lá bên ngoài hơi bị bạc mầu hơn (bánh bên trái), có lẽ do nồi Thermal Cooker giữ nhiệt lâu hơn.

Bánh Chưng luộc trong nồi Thermal Cooker cất tủ lạnh gần 10 ngày, hâm trong microwave, cắt ra xem thử nha

• Instant Pot: nồi Instant Pot dung tích lớn hơn, bề ngang rộng hơn.   Khi xếp bánh chưng vào nồi, bánh nằm rộng rãi hơn.  Tứ Diễm lại làm biếng không chịu cột dây.  Do đó khi luộc, bánh bị ngấm nước nhiều hơn.  Khi ép, cần phải lưu ý để bánh vuông vắn, khô ráo và nén chặt để rền ngon hơn.  Tuy nhiên sau khi cất tủ lạnh gần mười ngày, mang ra hâm microwave 2 phút, bánh ăn ngon, chín rền, không bị lại gạo, không bị hấy, không bị nát, không bị chai cứng.  Trong tương lai, nếu luộc bánh dùng Instant Pot, Tứ Diễm sẽ cột dây để bánh không thể giãn nở nhiều.  Lớp lá bên ngoài hơi sậm mầu hơn (bánh bên phải), có lẽ do nồi Instant Pot giữ nhiệt kém hơn.

Bánh Chưng luộc trong nồi Instant Pot cất tủ lạnh gần 10 ngày, hâm trong microwave, cắt ra xem thử nha

Như vậy, bánh cũng gần tương đương nhau không khác biệt nhiều ngoại trừ mầu sắc lá gói bên ngoài.

6) Theo Ý Riêng

Sau khi thử nghiệm, Tứ Diễm vẫn thích dùng nồi Thermal Cooker hơn vì tiết kiệm năng lượng và không cần dọn rửa nhiều.  Khi nào cần ăn gấp hay không có thời gian ở trong bếp, Tứ Diễm sẽ dùng nồi Instant Pot.

---

Mời xem thêm các bài viết

• Bánh Chưng - Bánh Tét
• Bánh Chưng - Bánh Ú
• Bánh Chưng - Cách Làm
• Bánh Chưng Bánh Ú Tết Quý Tỵ 2013
• Bánh Chưng 2014
• Bánh Chưng 2015
• Bánh Chưng 2016 
• Bánh Chưng Rán (Bánh Chưng Chiên)
• Bánh Ú 
• Bánh Ú 2016
• Mắm Thái Chay 2016 
• Mứt Cà Rốt 
• Mứt Gừng 
• Mứt Vỏ Trái Cây
• Táo Sấy 2016  

• Instant Pot Bánh Tét Chuối
• Instant Pot Flan Cake Express
• Instant Pot vs Thermal Cooker
• Instant Pot Roast Boneless Turkey (Gà Tây Rút Xương Nướng)
• Instant Pot Roast Turkey
• Instant Pot Recipes 
• Instant Pot Xôi Lạp Xưởng
• Instant Pot Vietnamese Yogurt